انتخابات سراسری امروز در اسراییل روز سرنوشتسازی برای "بنیامین نتانیاهو" نخست وزیر دست راستی اسراییل است.
به گزارش عصرایران، امروز (سهشنبه) بیش از 6 میلیون رای دهنده اسراییلی به پای صندوقهای رای میروند تا 120 نماینده پارلمان (کنست) را تعیین کنند؛ پارلمانی که قرار است سرنوشت کابینه آینده اسراییل را رقم بزند.
وب سایت "رادیو ملی آمریکا" (NPR) با انتشار گزارشی در این باره، سرنوشت نتانیاهو را در حالی که با این انتخابات روی بند طناب باریکی راه میرود، مورد بررسی قرار داده و نوشته است:
"بنیامین نتانیاهو" طولانیترین نخست وزیر تاریخ اسرائیل، با سختترین نبرد سیاسی خود برای بقا در سالهای فعالیت سیاسی خود روبرو است.
این دومین بار است که اسرائیلیها در کمتر از 6 ماه گذشته به پای صندوقهای رأی میروند. نتانیاهو 69 ساله تنها چند هفته پس از انتخابات آوریل گذشته، در اقدامی دقیقه آخری، مجبور به اعلام انتخابات زودرس دیگری شد زیرا او در انتخابات گذشته یک پیروزی ضعیف را به دست آورده بود و قادر به تشکیل دولتی با اکثریت پارلمانی نشده بود.
نتایج انتخابات روز سهشنبه (امروز) ممکن است کاملاً غیرقابل پیشبینی باشد و آینده سیاسی نتانیاهو را در هالهای از ابهام قرار داده و به طور بالقوه باعث دور دیگری از انتخابات شود.
نتانیاهو با این انتخابات هم خطر از دست دادن پست نخست وزیری (نتانیاهو از سال 2009 در جایگاه نخست وزیر است) و هم خطر احتمال محاکمه و حتی زندانی شدن را به جان خریده است چون او در سه پرونده فساد با کیفرخواست احتمالی روبرو است. در صورت انتخاب مجدد او، انتظار میرود حزبش (لیکود) در مجلس آینده برای اطمینان از مصونیت نتانیاهو از تعقیب و از مجازات حبس احتمالی در زندان، اقدام کند.
برای انجام این کار، نتانیاهو ابتدا باید یک حزب میانه رو متشکل از ژنرالهای سابق ارتش را در این دوره از انتخابات از پیش رو بردارد.
انتخابات امروز اسراییل یک رقابت پیچیده و یک میدان شلوغ است: تقریباً 6 میلیون رای دهنده باید یکی از 30 لیست کاندیداها را انتخاب کنند که نماینده بسیاری از احزاب یا گروههای مختلف است. پیشبینی میشود از میان این 30 لیست، تنها 10 لیست با کسب رای کافی بتوانند به پارلمان (کنست) راه یابند.
تبلیغات انتخاباتی دو اردوگاه رقیب اصلی روی دیواری در تل آویو/ عکس: آسوشیتدپرس
چرا اسرائیل انتخابات دیگری برگزار میکند؟
در رأی گیری در انتخابات 9 آوریل گذشته ، حزب راست گرای "لیکود" به رهبری نتانیاهو با اتحاد میانه روی " آبی و سفید" رای برابری آورد و هر کدام 35 کرسی را در مجلس 120 کرسی اسراییل کسب کردند. در مجموع اما احزاب راستگرای نزدیک به نتانیاهو بیشترین آرا را به دست آوردند، بنابراین نتانیاهو اولین فرصت برای تشکیل دولت ائتلافی را به دست آورد.
او برای تشکیل ائتلاف، باید حزب راستگرای سکولار، وزیر دفاع پیشین "آویگدور لیبرمن" را جذب میکرد؛ حزبی که به طور سنتی رای دهندگان روس زبان در اسراییل به آن رای میدهند. اما در آخرین ساعات وقت قانونی تشکیل ائتلاف، لیبرمن شرطی را پیش پای نتانیاهو گذاشت که مانع ائتلاف شد.
لیبرمن از نتانیاهو خواست تا شرایط معافیت از خدمت اجباری سربازی یهودیان ارتدوکس را دشوارتر کند اما نتانیاهو چون به ادامه حمایت یهودیان ارتدوکس و احزاب آنها برای دولت راستگرای خود نیاز مبرمی داشت از اجابت به این خواسته لیبرمن سرباز زد و ائتلاف تشکیل نشد و انتخابات زودرس اعلام شد.
نتانیاهو برای حفظ دولت دست راستی خود حتی به تلاشهای دقیقه آخری متوسل شد از جمله اینکه به حزب چپ میانه "کارگر" پیشنهاد ائتلاف داد اما احزاب چپ به هیچ وجه حاضر نمیشدند در پارلمان اسراییل از طرح مصونیت قضایی نتانیاهو حمایت کنند.
معمولاً در نظام سیاسی اسرائیل، هنگامی که حزب برنده قادر به تشکیل ائتلاف نشود، فرصت تشکیل دولت به حزب مخالف میرسد، اما نتانیاهو در انتخابات پیشین پس از اینکه از تشکیل دولت ناکام ماند با انحلال پارلمان و اعلام انتخابات زودرس، این شانس را از احزاب رقیب خود گرفت.
آیا کسی میتواند این بار نتانیاهو را شکست دهد؟
در این دوره از انتخابات حریف اصلی حزب "لیکود" (حزب نتانیاهو) همانند انتخابات آوریل گذشته همچنان حزب "اتحاد آبی و سفید" است که به رهبری "بنی گانتز" -رئیس سابق ستاد مشترک ارتش اسراییل- است. این حزب در نظر سنجیها کاملا دوشادوش حزب لیکود حرکت کرده است.
"گانتز" 60 ساله پس از بازنشستگی از ارتش در سال 2015 ، به فعالیت سیاسی روی آورد. او در اتحاد سفید و آبی با "یار لپید" سیاستمدار- روزنامهنگار ، "موشه یعالون" وزیر دفاع سابق نتانیاهو و رئیس سابق ارتش "گابی اشکنازی" همراه شده است.
"نتانیاهو فقط به نتانیاهو اهمیت میدهد" یک شعار تبلیغاتی مرسوم اتحاد سفید و آبی است؛ شعار دیگر آنها به رای دهندگان میگوید باید در این انتخابات بین "آبی و سفید ، یا یک دولت با مصونیت شدید" انتخاب کنند.
اما مواضع سیاسی اتحاد سفید و آبی کاملاً متفاوت از مواضع نتانیاهو نیست و در انتخابات اخیر این اتحاد تمرکز و شعار اصلی خود را تغییر داده است. اتحاد سفید و آبی اکنون به جای تمرکز اصلی برای جایگزینی نتانیاهو، خواستار تشکیل "دولت متحد سکولار" است. این شعار حتی میتواند به معنای ائتلاف احتمالی با حزب نتانیاهو در دولت آتی باشد، البته مشروط بر اینکه رهبر این ائتلاف "اتحاد سفیدو آبی" باشد.
موضوعات اصلی انتخابات در این دوره چیست؟
همانند انتخابات ماه آوریل گذشته، موضوع اصلی این انتخابات هم ادامه یا پایان رهبری سیاسی نتانیاهو بر اسراییل است. در طول بیش از یک دهه نخست وزیری نتانیاهو، اقتصاد اسرائیل تقویت شده و حملات فلسطین علیه اسرائیلیها کمتر از دهه پیشین بوده است اما منتقدان نتانیاهو میگویند او عمده تلاش خود را متمرکز بر حفظ موقعیت سیاسی خودش کرده است و این کار باعث شده اسراییل از ارزشهای دموکراسی روز به روز دورتر شود.
نتانیاهو با وعده الحاق دره اردن به اسراییل و اعمال حاکمیت اسرائیل بر سرزمینهای اشغالی فلسطین در تلاش است نظر رای دهندگان راستگرا را به سمت خود جلب کند. سخنگوی سازمان ملل از وعده اخیر نتانیاهو برای الحاق دره اردن به خاک اسراییل انتقاد کرده و گفته است:" چنین اقدامی ضربهای جدی به تلاشهای صلح خواهد بود.
کنفرانس خبری اخیر نتانیاهو درباره وعده الحاق دره اردن به خاک اسراییل/عکس: آسوشیتدپرس
شهروندان عرب اسراییلی نیز در کانون توجه قرار دارند. چهار حزب عربی اسرائیل در این انتخابات یک لیست منتشر کردهاند و نظرسنجیها نشان می دهد که مشارکت رای دهندگان عرب اسراییلی ممکن است در این دوره از انتخابات افزایش یابد.
شهروندان فلسطینی اسرائیل دارای حق رای در این کشور هستند و آنها تقریباً یک پنجم از جمعیت اسرائیل را تشکیل میدهند و این حق رای می تواند سرنوشت نتانیاهو را تغییر دهد. در بین عرب اسراییلیها این بحث جریان دارد که آیا آنها باید در یک جامعه با اکثریت یهودی که علیه آنها تبعیض روا میدارد، رای بدهند یا نه؟
"نوام" ، یک حزب جدید یهودی ضد همجنسگرا روز یکشنبه در پی کسب نتایج ضعیف در نظرسنجیها، از گردونه رقابتها کنار رفت. نتانیاهو با حزب "زهوت" - طرفدار مصرف آزاد "ماری جوانا" که یک حزب راست و ملیگراست - توافق کرد تا به نفع حزب لیکود از رقابتها کنار بکشد.
حزب کوچک راست افراطی و ضد فلسطینی "قدرت یهود" هنوز در گردونه رقابتهاست اما نتانیاهو از هواداران این حزب خواسته تا به حزب لیکود رای بدهند چون به گفته او " قدرت یهود" بدون داشتن آرای کافی برای ورود به پارلمان، تحقق نخواهد یافت.
آیا ترامپ میتواند به پیروزی نتانیاهو کمک کند؟
ترامپ روز شنبه توئیت کرد که او و نتانیاهو در حال مذاکره درباره یک پیمان احتمالی دفاع متقابل بین ایالات متحده و اسرائیل هستند. این توییت فقط چند روز قبل از انتخابات اسراییل میتواند با هدف تقویت نتانیاهو، منتشر شده باشد. تابلوهای تبلیغاتی در سراسر کشور نشان میدهد که دو رهبر دست در دست دارند.
بنر بزرگ تبلیغاتی نتانیاهو در شهر تل آویو/ عکس: آسوشیتدپرس
نتانیاهو از این توییت ترامپ استقبال کرده و گفته که چنین پیمانی "باعث تقویت امنیت اسرائیل و در عین حال آزادی عمل نظامی اسراییل" خواهد شد.
رقیب او ژنرال بازنشسته "گانتز" اما گفته است که پیوند زدن دفاع اسراییل به آمریکا "اشتباهی فاحش" است:"ما از کسی نخواستهایم که به خاطر ما کشته شود ما از کسی نخواستهایم که برای ما بجنگد و ما از کسی مجوز دفاع از اسرائیل را طلب نکردهایم."
"دن شاپیرو" سفیر پیشین آمریكا در اسرائیل در زمان ریاست اوباما درباره این پیمان نظامی احتمالی به رادیو ملی آمریکا گفت:" مقامات رسمی دو كشور پیش از این بارها به این نتیجه رسیدهاند كه پیمان دفاع متقابل غیر ضروری و نامطلوب است".
تبلیغات انتخاباتی لیکود میگوید که نتانیاهو اینک در یک "لیگ متفاوت" قرار دارد، لیگ تاثیرگذاران سیاست جهانی که در داخل توسط رقبای بیتجربه خود محاصره شده است.
خبرهای اخیر از کاخ سفید، کمپین انتخاباتی نتانیاهو را به چالش گرفتهاند. علیرغم خطمشی سخت نتانیاهو علیه ایران، ترامپ اخیرا بارها تمایل خود برای دیدار با حسن روحانی رئیس جمهور ایران را آشکار کرده است. از سوی دیگر اخیرا " جان بولتون" یکی از نزدیکترین متحدان نتانیاهو در هیات حاکمه آمریکا، از دولت ترامپ اخراج شده است. ناظران معتقدند این تحرکات میتواند به ضرر نتانیاهو باشد.