ویروس ها به صورت نمایی تکثیر می شوند. یک سلول آلوده منفرد نیز می تواند صدها، اگر نه هزاران، کپی از خود ایجاد کند. این به معنای آن است که برای برخی ویروس ها حتی دوز بسیار کم نیز می تواند موجب بروز عفونت شود.

کادر درمانی بیمارستان ها احتمالا هر روز با تعداد زیادی از بیماران مبتلا به بیماری کووید-19 در تماس هستند. در تئوری، تماس بیشتر با بیماران به معنای آن است که کادر درمانی با گذشت زمان در معرض دوزهای بالاتر کروناویروس قرار می گیرند. اما آیا همان گونه که گزارشات از برخی کشورها نشان می دهند، این بدان معناست که کادر درمانی در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماری هستند؟

به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "ساینس آلرت"، ما می دانیم که میزان دوز ویروس که فرد در معرض آن قرار می گیرد برای برخی بیماری ها ارتباط مستقیمی با شدت بیماری خواهد داشت. یک مثال خوب در این زمینه آنفلوآنزا است.

مطالعه ای در سال 2015 در آمریکا نشان داد که دوزهای بیشتر ویروس آنفلوآنزا دریافت شده توسط داوطلبان، به بروز علائم شدیدتر منجر شد. ویروس ها ذرات بسیار کوچکی هستند که برای تکثیر باید وارد سلول های بدن انسان شوند، از این رو، منطقی به نظر می رسد که تعداد ویروس های ابتدایی هرچه بیشتر باشد، سلول های بیشتری نیز آلوده خواهند شد.

با این وجود، ویروس ها به صورت نمایی تکثیر می شوند. یک سلول آلوده منفرد نیز می تواند صدها، اگر نه هزاران، کپی از خود ایجاد کند. این به معنای آن است که برای برخی ویروس ها حتی دوز بسیار کم نیز می تواند موجب بروز عفونت شود.

به عنوان مثال، برای برخی افراد تنها 18 ذره نوروویروس برای ایجاد عفونت کفایت می کند. این می تواند به بروز نشانه های بالینی کلاسیک استفراغ و اسهال منجر شود. در چنین عفونت هایی، ویروس چنان سریع تکثیر می شود که میزان دوز آغازین می تواند بسیار کم اهمیت باشد.

اما آیا دوز ابتدایی ویروس SARS-CoV-2 (ویروس مسبب بیماری کووید-19) با شدت بیماری مرتبط است؟

در حال حاضر، پاسخ روشنی برای این پرسش وجود ندارد. تنها روش برای پاسخ به این پرسش آن است که داوطلبان سالم به طور عمد به ویروس آلوده شوند تا مطالعه درباره بیماری و درمان ها انجام شود. این مساله از نظر اختلاقی پرسش برانگیز است زیرا شدت بالقوه بیماری کووید-19 در هر فرد قابل پیش بینی نیست.

زمانی که یک بیمار آلوده شود، بررسی و اندازه گیری این که چه میزان ویروس در بدن وی تولید می شود، شاخصی که به نام بار ویروسی شناخته می شود، نسبتا ساده است. این به دلیل آن است که آزمایش بین المللی استاندارد برای کروناویروس مقداری است.

به جای نتیجه مثبت یا منفی، تیم تشخیصی به یک عدد از صفر تا 40 می رسند. این عد به عنوان ارزش CT یا سیکل آستانه شناخته می شود.

هرچه عدد کمتر باشد، ویروس بیشتری در نمونه بیمار وجود دارد. هر عددی کمتر از 15 نشان دهنده سطوح بسیار بالای ویروس است، در شرایطی که نمونه هایب با عدد بیشتر از 35 دارای مقدار کمی ویروس هستند.

در غیاب داده های دوز عفونی، پژوهشگران در تلاشند تا مشخص کنند یک بار ویروسی بالا برابر با بیماری شدید است یا خیر. گزارشی از چین نشان داده است که تفاوتی بین این که فرد در برابر چه میزان کروناویروس جدید قرار بگیرد و شدت بیماری وی وجود ندارد.

اما گزارشی دیگر نشان داد که بیمارانی با بیماری خفیف‌تر دارای سطوح کمتری از ویروس بودند.

عوامل دیگری که باید در نظر گرفته شوند

این نکته را باید در نظر داشت که مقدار ویروسی که موجب عفونت می شود، تنها بخشی از داستان است. این که بدن چگونه به ویروس واکنش نشان می دهد نیز می تواند بسیار مهم باشد.

این به دلیل آن است که واکنش سیستم ایمنی بدن به ویروس می تواند مفید یا مضر باشد. اگر سیستم ایمنی به اندازه کافی فعال نشده باشد، ویروس می تواند سریع‌تر تکثیر شود. از سوی دیگر، اگر سیستم ایمنی بیش از حد فعال شده باشد، این شرایط می تواند به بافت های سالم آسیب وارد کند.

فهرستی طولانی از شرایط پزشکی وجود دارند که می توانند احتمال ابتلا به کووید-19 شدید را افزایش دهند که از دیابت تا فشار خون بالا را شامل می شوند. اما درباره عوامل دیگری مانند خستگی شدید یا استرس زیاد چطور؟ بی تردید، افراد بسیاری در کادر درمانی بیمارستان ها طی چند وقت اخیر زیر فشار زیاد مراقبت از بیماران قرار داشته اند. آیا این شرایط می تواند آنها را مستعد ابتلا به بیماری سازد؟

کمبود خواب نشان داده است که بر احتمال ابتلا به راینوویروس که به عنوان ویروس سرماخوردگی نیز شناخته می شود، تاثیرگذار است. طی یک مطالعه، دانشمندان در پیتسبرگ، آمریکا، الگوهای خواب 164 بزرگسال را برای یک هفته زیر نظر گرفته و سپس آنها را در معرض راینوویروس قرار دادند. افرادی که خواب کمتر از پنج ساعت در شب داشتند، نسبت به آنهایی که هفت ساعت یا بیشتر می خوابیدند، به طور قابل توجهی احتمال بیشتری داشت به سرماخوردگی مبتلا شوند.

ما نمی دانیم که نتایج این مطالعه قابل اعمال برای ویروس SARS-CoV-2 هستند یا خیر زیرا کروناویروس جدید با راینوویروس بسیار متفاوت است. اما می توان حدس زد که واکنش های سیستم ایمنی کادر درمانی با ساعات کار طولانی به اندازه فردی که استراحت کافی داشته است، مطلوب نخواهد بود.

این می تواند عاملی دیگر برای توضیح ابتلای بیشتر کادر درمانی بیمارستان ها به بیماری کووید-19 باشد.

به رغم همه موارد نامعلوم، هنوز هم کادر درمان و البته مردم عادی باید قرار گرفتن در معرض کروناویروس جدید را تا حد امکان به حداقل برسانند. از پوشیدن تجهیزات محافظ تا حفظ فاصله اجتماعی با همکاران یا افراد دیگر همگی اقداماتی هستند که می توان در این راستا مد نظر قرار داد.

-------------------------------

بیشتر بخوانید:

6 نکته تجربی درباره کرونا: از بخور آب گرم تا بخاری خودرو

جنگ واقعی در خط مقدم/ تجریبات کادر درمان در بیمارستان‌های جهان

تماشاخانه